Framo & Barkas. Transporter-Lieferwagen-Kleinbusse- 1926-1991

Frank Rönicke kennen we als auteur van boeken over verschillende merken zoals DKW, Trabant, Wartburg, EMW of IFA. Bij Podszun publiceerde hij onder meer een werk over de BMW Boxer.

Ditmaal neemt hij Framo en Barkas onder de loep. Het Oost-Duitse Barkas is bij ons vooral bekend van de typische bestelwagens en busjes.

Het verhaal vangt aan met de bijzonder actieve ondernemer van Deense afkomst, Jörgen Skafte Rasmussen.

Rasmussen studeerde in Duitsland en startte in 1902 een fabriek in Zschopau, waar hij speelgoedmotoren en vanaf 1924 ook motorrijwielen produceerde onder de naam DKW. Vier jaar later ging hij ook auto’s bouwen, meestal voorzien van tweetaktmotoren.

Als gevolg van de economische crisis van 1929 werd DKW door de banken gedwongen om in het Auto Union consortium te fusioneren met de noodlijdende merken Wanderer, Horch en Audi.

Bij deze groep fungeerde Rasmussen als technisch directeur tot eind december 1934. Vanwege de toenemende inmenging van de NSDAP, Hitler’s nationaalsocialistische arbeiderspartij, en vanwege zware meningsverschillen met financieel directeur Dr. Bruhn, trok Rasmussen zich terug uit de Auto Union-groep. Daarna concentreerde hij zich op de andere firma’s waar hij actief was, de vliegtuigfabriek Erla en Framo, een constructeur van bestelwagens.

Auteur Rönicke schetst een mooi overzicht van de Framo-productie in Frankenberg vanaf 1927, eerst met driewiel-voertuigen en later ook met vierwielers, bestelwagens en auto’s (de Piccolo).

In 1935 startte tevens de fabricage van lichte vrachtwagens, die een goede faam hadden.

Door WO II en de nederlaag van Duitsland werden de kaarten echter opnieuw geschud. De productiemachines in de Russische zone werden geconfisqueerd door de bezetter en op treinen richting oosten gezet.

Het nieuwe gezag voegde daarop alle voormalige autofabrieken samen onder de noemer IFA, Industrie Fahrzeugbau. Zo werd pas in 1949 de productie hervat van de vooroorlogse lichte vrachtwagen Framo V501, ook in de Kleinbus-uitvoering. Om juridische redenen (in verband met naamrechten van firma’s die nu in het westen actief waren) en herinneringen aan de Naziperiode, werd Framo in 1956 omgedoopt tot Barkas, de Fenicische naam voor bliksem. De productie van lichte vrachtwagens, bestelwagens en busjes van Barkas werd een hoeksteen voor de Oost-Duitse transportsector en zou zich ontpoppen tot een regelrecht exportsucces. Auteur Rönicke behandelt in zijn boek alle varianten, van de eerste Framo driewielers tot en met de bestelwagens, onbekende prototypen en de laatste viertaktuitvoeringen van Barkas.

Een mooi geïllustreerde gids over de Framo/Barkas geschiedenis, voorzien van de nodige technische data. Schön!

 

 

Auteur: F. Rönicke. Taal/ Duits.

ISBN: 978-3-7516-1062-9. 22 x 28 cm. 128 blz.

Uitgever: Podszun Verlag Brilon (D). podszun-verlag.de

 

Mercedes-Benz/8. Mercedes für Millionen.

De zogenaamde ‘Strich-Acht’ (slash acht), gepresenteerd in 1968, werd met zijn zakelijke, functionele lijn een kaskraker voor het merk uit Stuttgart, zij het als lome 4 cilinder Diesel in taxi-uitvoering of als krachtige zescilinder in de 280 E. Auteur Storz geeft hier een overzicht van de vele motortypes en modellen, naast de berlines beschrijft hij ook de verlengde versies en de coupé’s. Heel interessant is tevens het hoofdstuk gewijd aan de transformaties naar ziekenwagens of lijkwagens uitgevoerd door specialisten als Binz, Pollmann, Rappold, Stolle, Welsch of Miesen. Zelfs het Italiaanse Pilato, Darion Casale en het Belgische IMA uit Mechelen komen aan de beurt. Een prima boek, ‘gut gemacht!’

 

Auteur: F.A. Storz. Taal: Duits.

ISBN: 978-613-04488-3. 22 x 28 cm. 160 blz.

Uitgever: Motorbuch Verlag Stuttgart. motorbuch.de

 

Einblicke. Die Fahrzeugsammlung der Audi AG.

Telkens de Edition Audi Tradition en Delius-Klasing samen een boek presenteren mag je een hoogstandje verwachten. Sinds december 2000 toont het prachtige Museum Mobile in Ingolstadt een historisch overzicht van de merken Audi, DKW, Horch en Wanderer. In Neckarsulm wordt dat vervolledigd met modellen van Audi en NSU.

Maar daarnaast bevinden zich nog 727 expemplaren in meerdere, voor het publiek niet toegankelijke hallen.

Fotograaf Stefan Warter en auteur Ralf Friese mochten zich daar uitleven en hebben daarover dit mooi geïllustreerde boek geproduceerd. Een unieke uitgave met een heel interessante kijk op de schatten in de verborgen museumreserves.

 

Auteurs: Friese/ Warter. Taal: Duits.

ISBN: 978-3-667-12529-3. 27 x 29 cm. 256 blz.

Uitgever: Delius-Klasing Bielefeld (D). delius-klasing.de

 

Lancia Dilambda. The Blue Shadow by Carlton Carriage Co.

Het eerste wat opvalt als je dit boek in de hand neemt, is de verzorgde presentatie. Lay-out, afbeeldingen en foto’s zijn top.

Het eerste deel van het boek beschrijft tamelijk algemeen de ontstaansgeschiedenis van de Lancia Dilambda, inclusief het verhaal van het bedrog door Amerikaanse criminele investeerders. Iets waardoor Vincenzo Lancia zijn plannen voor productie in de VS moest herzien. Hier vind je een reproductie van afbeeldingen uit het Dilambda instructieboekje met technische doorsnee- en explosietekeningen. Het tweede deel beschrijft kort de geschiedenis van de Engelse carrossier Carlton Carriage & Co in Londen. Deel drie beschrijft dan die ene Dilambda met chassisnummer 27-611, voorzien van een koetswerk van Carlton, besteld door Sir Hall in 1930 en waarvan de restauratie plaats vond in 2019-2020.

Wil je wijzer worden omtrent de Lancia Dilambda, dan zijn er heel wat Lancia-boeken, onder andere die van W.O. Weernink, die je beter op pad kunnen helpen. Het is dus een boek dat focust op de Blue Shadow, zoals de wagen heet, meer kan en moet je er dus niet van verwachten.

 

Auteurs: F. Sole/ M. Delbò. Taal: Italiaans/ Engels.

ISBN: 978-88-7911-822-4. 22 x 29 cm. 111 blz.

Uitgever: Giorgio Nada editore (I). giorgionadaeditore.it

 

Phänno, Ello & Co. Phänomen, Granit, Garant, robur 1949-1990.

Het is een fenomeen (toepasselijk woord) dat we reeds enkele jaren vaststellen, boeken over merken uit het vroegere Oostblok liggen goed in de markt. Logisch, want we hadden hier nauwelijks informatie over wat daar toen over de weg reed. Na WO II werd de vrachtwagen- en autoproductie nieuw georganiseerd in de DDR en samengebracht onder de koepel van IFA.

Dit boek geeft een overzicht van de productie van de voormalige Phänomen fabriek van Gustav Hiller in het Oost-Duitse Zittau in de periode van 1949 tot de val van de Muur.

Een mooi boek dat goed geïllustreerd is met veel foto’s en afbeeldingen.

Het geeft een apart beeld op de transportwereld in de toenmalige DDR. Heel interessant zijn ook de gedetailleerde technische tabellen achteraan.
Als je het mij vraagt, phänomenal!

 

 

Auteur: F. Rönicke. Taal: Duits.

ISBN:978-3-613-04493-7. 22 x 28 cm. 128 blz.

Uitgever: Motorbuch Verlag Stuttgart (D). motorbuch.de

 

77 Tugendhat.

Het lijkt een vreemde titel op het eerste zicht, maar het is een boek dat twee werelden verbindt: die van de architectuur en die van autodesign.

Het gaat om twee iconen van het modernisme: de avant-gardistische Villa Tugendhat in het Tsjechische Brno en de revolutionaire Tatra T77.

Twee sterren uit de prachtige maar helaas woelige periode van het interbellum.

Deel 1 beschrijft de T77, zijn fenomenale techniek en zijn futuristisch, aërodynamisch koetswerk. Dat alles met prachtige foto’s en verzorgde presentatie. Deel 2 is een ode aan de door Mies van der Rohe getekende villa waarvan het ontwerp besteld werd door het rijke Duits-Joodse koppel Fritz Tugendhat/ Grete Löw-Beer.

De prachtige, functionele en minimalistische villa werd gebouwd in 1929 maar de familie Tugendhat kon er slechts negen jaar van genieten. In 1938 vluchtten ze naar Zwitserland omwille van de dreigende Jodenvervolging. Daarna kende Villa Tugendhat tijdens WO II een bewogen lot onder de achtereenvolgens Duitse en Russische bezetting.

De villa werd in 2010-2012 gerestaureerd en is ondertussen terecht opgenomen in de Unescolijst van beschermde monumenten. Op de foto’s in het boek kan je de architectuur, het meubilair en de inrichting van de woning bewonderen.

Dit boek is een lofzang op het modernisme en een bewijs dat de landen in Centraal-Europa een niet te onderschatten rol speelden in cultuur en industrie vooraleer ze door het communistische bewind onder de knoet werd gehouden.

 

Auteurs: J. Hrubý/ J. Kasperkevič/ P. Nečas. Talen: Tsjechisch/ Engels.

ISBN: 978-80-905932-6-8. 22 x 29 cm. 47 blz.

Uitgever: AMI Publishing Brno. Tatra Heritage

 

Panhard & Citroën. Un marriage de raison?

De auteurs, beiden doorwinterde schrijvers, stellen in hun titel een vraag waar eigenlijk geen definitief antwoord op komt.

Maar dat geeft niet, want net als zoveel andere zaken in de wereld kan je de fusie tussen beide merken niet als een zwart/wit verhaal zien.

Het boek beschrijft de naoorlogse geschiedenis van Panhard en vertelt hoe het merk langzaam in de armen van Citroën belandde. De modelpolitiek van Panhard wordt uitvoerig (jaar na jaar) uit de doeken gedaan en de lezer krijgt heel wat info over de belangrijke figuren die het beleid voerden bij Panhard.

Het wordt ook duidelijk hoe Panhard, dat voor de oorlog prestigieuze en dure modellen bouwde, onvoorbereid in de naoorlogse markt van de massaproductie terecht kwam. Het is verbijsterend vast te stellen hoe ontoereikend de verouderde infrastructuur van de constructeur toen was waardoor die niet kon meegroeien in wat nochtans een periode bleek van groeiende welvaart, de zogenaamde Trente Glorieuses. Het wordt ook duidelijk dat Citroën meer uit was op uitbreiding van zijn eigen productiecapaciteit om aan de vraag van de succesvolle 2PK te kunnen voldoen. Tevens blijkt dat Citroën niet werkelijk geïnteresseerd was in het gamma van Panhard en het weinig respect had voor de inventieve en ingenieuze traditie van het merk. Enkel toen het commerciële ‘gat’ tussen de 2PK en de ID/DS in het aanbod van Citroën schrijnend duidelijk werd, kon het merk tolereren dat ook Panhard modellen (dat was toen de 24) in de Citroën-brochures werden opgenomen. Het is het verhaal van heel veel gemiste kansen dat uiteindelijk resulteerde in het opdoeken van het automerk Panhard in 1967. Panhard zou enkel voortbestaan in de productie van militaire voertuigen, een afdeling waar Citroën geen interesse in had…

 

Auteurs: Y. Lelay/ B. Vermeylen. Taal: Frans.

ISBN: 978-90-831417-8-7. 22 x 24 cm. 276 blz.

Uitgever: Citrovisie. citrovisie.nl

 

El automóvil en España. Atlas ilustrado.

Dit boek is een update van de voorgaande drukken en geeft een mooi beeld van de Spaanse auto-industrie, die veel uitgebreider is dan je op het eerste zicht zou verwachten. Het boek overloopt de verschillende decennia in de Spaanse autogeschiedenis en vermeldt vele ons onbekende merken. Het boek is mooi geïllustreerd en overzichtelijk opgesteld. Achteraan vind je bovendien een nuttige namenindex.

Een must voor de autobibliotheek!

 

Auteurs: M. Lage/ J. Feliú en anderen. Taal: Spaans.

ISBN: 978-84-677-3769-1. 23 x 27 cm. 254 blz.

Uitgever: Susaeta Ediciones. susaeta.com

 

Kalender 2023 Classic Cars.

Ieder jaar in de herfst breekt de kalenderperiode aan en wordt het tijd om je voor te bereiden op je dag- en maandplanning voor het komende jaar. De Tsjechische Presco Group brengt naar traditie een mooie kalender uit met tekeningen van Václav Zapadlik (1943-2018).

Zapadlik was een zeer getalenteerd tekenaar die vele illustraties maakte van klassieke, historische auto’s.

Voor 2023 brengt de Tsjechische uitgever een kalender met prachtige tekeningen van exclusieve modellen waaronder bijvoorbeeld een Duesenberg SJ, een Zbrojovka Disk (Z), een Bucciali TAV 12&30, een Tatra 52 met koetswerk van Sodomka, een Aero 50 Dynamic Sodomka en nog vele andere.

 

Uitgever: Presco Group a.s. presco.cz

30 x 30 cm

 

 

Tekst en foto’s: Vincent Arpons